วิเคราะห์ค่าใช้จ่าย บอกถึงความเป็นผู้นำในอุตสาหกรรม

ค่าใช้จ่ายในการขาย (Selling Expenses) คือ ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับการขายสินค้าหรือบริการ เช่น ค่าโฆษณา ค่าขนส่ง เงินเดือนพนักงาน เป็นต้น ส่วนค่าใช้จ่ายในการบริหาร (Administrative Expenses) คือ ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการบริหาร เช่น เงินเดือนพนักงานที่ไม่เกี่ยวข้องกับฝ่ายขาย ค่าเช่าสำนักงาน เป็นต้น

โดยบริษัทที่มีค่าใช้จ่ายต่อรายได้สม่ำเสมอหรือปรับลดลง แสดงให้เห็นถึงความเป็นผู้นำในธุรกิจหรือในอุตสาหกรรมนั้น ๆ เนื่องจากไม่มีความจำเป็นต้องทุ่มค่าโฆษณาเพื่อเพิ่มส่วนแบ่งตลาดหรือเพิ่มรายได้ เนื่องจากลูกค้ามีความภักดี (Loyalty) ต่อแบรนด์สินค้าอยู่แล้ว หรือไม่มีความจำเป็นต้องจ้างพนักงานหรือผู้บริหารในอัตราเงินเดือนสูง ๆ เนื่องจากเป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงและมีความมั่นคง ทำให้มีพนักงานอยากมาทำงานด้วย

ส่วนบริษัทที่มีความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ยสูง คือบริษัทที่มีความมั่นคงด้านฐานะทางการเงิน และอาจหมายถึงบริษัทที่มีความได้เปรียบเหนือคู่แข่งในการกำหนดราคาสินค้าและบริการ เพราะมีความได้เปรียบเรื่องค่าใช้จ่ายดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าเมื่อเทียบกับรายได้ ดังนั้น หากจะมีการแข่งขันด้านราคา คู่แข่งจะมีความเสียเปรียบมากกว่า โดยผมขอยกตัวอย่าง บริษัท ซีพี ออลล์ จํากัด (มหาชน) – CPALL มาวิเคราะห์อัตราส่วนทั้ง 2 ดังนี้

เรามาเริ่มวิเคราะห์อัตราส่วนทั้งสองของบริษัท CPALL เพื่อเป็นกรณีศึกษา ซึ่งไม่น่าแปลกใจที่อัตราส่วนค่าใช้จ่ายต่อรายได้ของบริษัท CPALL นั้น ค่อนข้างนิ่งอยู่ระหว่าง 16% - 17% ของรายได้ จะมีสูงขึ้นในช่วงปี 2020 เพราะเป็นผลมาจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นผู้นำในตลาดที่ไม่มีความจำเป็นต้องทุ่มโฆษณาเพื่อสร้างยอดขายมากนัก ในขณะที่บริษัทมีศักยภาพในการจ่ายดอกเบี้ยสูงมากถึง 3.26 เท่า ณ สิ้นปี 2020 แม้ว่าจะลดลง แต่ก็ด้วยเหตุผลเดิมคือ COVID-19 แต่การมีเงินมากพอที่จะจ่ายดอกเบี้ยได้ 3 – 4 เท่า ก็แสดงให้เห็นว่าบริษัทมีศักยภาพในการแข่งขันได้ดี แม้ในช่วงที่ผ่านมาบริษัท CPALL จะมีการกู้เงินค่อนข้างสูงในการเข้าซื้อกิจการของบริษัท MAKRO และ LOTUS ก็ตาม นอกจากนี้ ยังแสดงให้เห็นถึงฐานะทางการเงินที่มั่นคงของบริษัท CPALL อีกด้วย

อย่างไรก็ตาม นอกเหนือจากการวิเคราะห์และเปรียบเทียบกับตัวเลขในอดีตแล้ว การเปรียบเทียบกับคู่แข่งในอุตสาหกรรมเดียวกัน ก็มีความสำคัญและบอกได้ชัดขึ้นว่า บริษัทที่เราวิเคราะห์มีศักยภาพเหนือคู่แข่งหรือไม่ ผมขอยกตัวอย่างกลุ่มเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร หรือ ICT ได้แก่ บริษัท ADVANC / DTAC และ TRUE เพื่อให้ภาพที่ชัดเจนขึ้นเนื่องจากทั้ง 3 บริษัทมีลักษณะธุรกิจที่คล้ายกัน

จากตัวเลขจะเห็นได้ว่า บริษัท ADVANC มีความได้เปรียบเหนือกว่าคู่แข่ง ทั้งในด้านการควบคุมค่าใช้จ่ายและความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ย ซึ่งพอจะวิเคราะห์ได้ว่า บริษัท ADVANC มีศักยภาพในการที่จะขึ้นเป็นผู้นำในตลาดและพร้อมแข่งขันด้านราคาหากมีความจำเป็น เพราะมีต้นทุนทั้งค่าใช้จ่ายจากการขายและบริหาร รวมถึงดอกเบี้ยจ่ายที่ต่ำกว่า และด้วยอัตราส่วนดังกล่าวทำให้ยากที่คู่แข่งจะแย่งส่วนแบ่งตลาดไปได้ง่าย ๆ

ดังนั้น การวิเคราะห์เรื่องค่าใช้จ่ายนั้น ไม่ได้เป็นเพียงการวิเคราะห์ว่าใครมีความสามารถมากกว่ากันในการบริหารจัดการเรื่องค่าใช้จ่ายเท่านั้น แต่อาจรวมถึงการวิเคราะห์ความสามารถในการแข่งขันและการเป็นผู้นำในธุรกิจนั้น ๆ อย่างไรก็ตาม การวิเคราะห์ตัวเลขนี้นอกจากจะวิเคราะห์และเปรียบเทียบกับข้อมูลในอดีต (5 – 10 ปีขึ้นไป) เราต้องวิเคราะห์ตัวเลขดังกล่าวเปรียบเทียบกับคู่แข่งด้วย และที่สำคัญคือ แต่ละธุรกิจหรือแต่ละอุตสาหกรรมจะมีอัตราส่วนเหล่านี้ไม่เท่ากัน ดังนั้น ไม่ควรนำอัตราส่วนทางการเงิน ไม่ว่าจะเป็นอัตราส่วนใดก็ตามมาเปรียบเทียบข้ามอุตสาหกรรมกัน ซึ่งจะทำให้เราเข้าใจผิดได้