6 วิธีป้องกันพอร์ตลงทุน ไม่ให้ถูก Forced Sell

ในยุคที่ตลาดการลงทุนผันผวนอย่างต่อเนื่อง การรักษาพอร์ตลงทุนให้เติบโตอย่างมั่นคงดูเหมือนจะเป็นความท้าทายสำหรับนักลงทุน ประกอบกับการอยู่ในโลกที่เต็มไปด้วยความไม่แน่นอน ข่าวสารและเหตุการณ์ต่าง ๆ สามารถพลิกผันราคาหุ้นได้ในชั่วข้ามคืน แต่ท่ามกลางความเสี่ยงมากมายที่นักลงทุนต้องเผชิญ มีปัจจัยเสี่ยงหนึ่งที่ควรคำนึง นั่นคือ Forced Sell หรือการถูกบังคับขายหุ้น ที่สามารถสร้างผลกระทบให้พอร์ตลงทุนได้

Forced Sell เกิดขึ้นเมื่อนักลงทุนนำหลักทรัพย์ไปค้ำประกันเงินกู้กับบริษัทหลักทรัพย์ และราคาของหลักทรัพย์นั้นปรับลดลงจนต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ บริษัทหลักทรัพย์จะมีสิทธิบังคับขายหลักทรัพย์เหล่านั้นเพื่อชำระหนี้ ซึ่งจะส่งผลให้ราคาหุ้นร่วงลงอย่างรวดเร็ว และอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อนักลงทุนรายอื่น ๆ ที่ถือหุ้นอยู่ในบริษัทเดียวกัน (ระดับ Forced Sell หากราคาหุ้นปรับลดลง จนหลักประกันอยู่ระดับต่ำกว่าระดับบังคับขาย ถ้าไม่วางหลักประกันเพิ่มภายในเวลาที่กำหนด จะถูกบังคับขายในวันที่ T+1)

Forced Sell ไม่ต่างจากการโยนก้อนหินลงในสระน้ำ ผลกระทบไม่ได้จบแค่จุดที่หินตกกระทบน้ำ แต่คลื่นที่เกิดขึ้นจะแผ่ขยายวงกว้างออกไปในหลายทิศทาง

Forced Sell ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อนักลงทุนที่ถูกบังคับขายเท่านั้น แต่ยังสร้างความกังวลและความไม่มั่นใจให้กับนักลงทุนรายอื่น ๆ อีกด้วย เมื่อเห็นราคาหุ้นปรับลดลงอย่างรวดเร็วจากเหตุการณ์ Forced Sell อาจรีบขายเพื่อตัดไฟแต่ต้นลม แม้จะยังไม่มีเหตุผลชัดเจน ก่อให้เกิดแรงขายกดดันราคาหุ้นให้ปรับลดลงต่อไป

การถูกบังคับขายจำนวนมากในเวลาอันสั้น จะส่งผลกระทบต่อสภาพคล่องของตลาดหุ้น ทำให้นักลงทุนทั่วไปหาผู้ซื้อหรือผู้ขายสินทรัพย์ได้ยากขึ้น ราคาหุ้นจึงมีความผันผวนสูงและอาจเคลื่อนไหวในทิศทางที่คาดเดาไม่ได้ ส่งผลให้การลงทุนมีความเสี่ยงมากขึ้น

เมื่อเกิดเหตุการณ์ Forced Sell ขึ้นกับบริษัทใดบริษัทหนึ่ง มักจะส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือของบริษัทนั้น ๆ ทำให้นักลงทุนมองว่าบริษัทมีปัญหาทางการเงินหรือมีการบริหารงานที่ไม่ดี ซึ่งจะส่งผลต่อราคาหุ้นในระยะยาว

เหตุการณ์ Forced Sell อาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมได้ เนื่องจากการลงทุนในตลาดหุ้นเป็นปัจจัยสำคัญที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ เมื่อความเชื่อมั่นของนักลงทุนลดลง การลงทุนก็จะหดตัวลง ส่งผลให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจชะลอตัวลงตามไปด้วย

วิเคราะห์พอร์ตลงทุนของตัวเองอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ทราบถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และปรับพอร์ตให้มีความหลากหลายมากขึ้น

การกระจายการลงทุนไปยังสินทรัพย์ประเภทต่าง ๆ เช่น หุ้น กองทุนรวม ตราสารหนี้ ทองคำ จะช่วยลดความเสี่ยงจากการที่สินทรัพย์ใดสินทรัพย์หนึ่งเกิดปัญหา หรือหากลงทุนหุ้น ควรลงทุนในหลายกลุ่มอุตสาหกรรมที่มีปัจจัยพื้นฐานแตกต่างกัน เพื่อลดความเสี่ยงหากเกิดปัญหาในอุตสาหกรรมใดอุตสาหกรรมหนึ่ง

หุ้นที่มีพื้นฐานธุรกิจที่ดีและมีผลประกอบการที่เติบโตอย่างต่อเนื่อง จะมีความเสี่ยงในการถูก Forced Sell น้อยกว่าหุ้นที่ไม่มีปัจจัยพื้นฐานรองรับ

การติดตามข่าวสารเกี่ยวกับบริษัทที่ลงทุนอยู่ และข่าวสารเกี่ยวกับตลาดหุ้นอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้นักลงทุนสามารถรับรู้ถึงสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้า และตัดสินใจปรับพอร์ตลงทุนได้ทันท่วงที

การลงทุนระยะยาวจะช่วยให้นักลงทุนสามารถรับมือกับความผันผวนของตลาดได้ดีกว่า และลดความเสี่ยงจากการตัดสินใจลงทุนด้วยอารมณ์

หลีกเลี่ยงการใช้เงินกู้หรือมาร์จิ้น (Margin) ในการลงทุน เพราะนอกจากจะต้องแบกรับภาระดอกเบี้ยแล้ว ยังเสี่ยงต่อการถูกบังคับขาย เมื่อราคาหุ้นลดลง หากจำเป็นต้องใช้มาร์จิ้น ควรใช้ในสัดส่วนที่ต่ำ เช่น ไม่เกิน 5 - 10% ของเงินลงทุน และต้องมีเงินสำรองพร้อมเพิ่มหลักประกันหากราคาหุ้นลดลง

Forced Sell เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ส่งผลกระทบต่อนักลงทุนในหลายมิติ ไม่เพียงแต่ทำให้เกิดการขาดทุนทางการเงินเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของตลาด สภาพคล่อง และภาพลักษณ์ของบริษัท รวมถึงเศรษฐกิจโดยรวมอีกด้วย ดังนั้น นักลงทุนจึงควรมีความเข้าใจเกี่ยวกับ Forced Sell เพื่อวางแผนการลงทุนและป้องกันความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้

หมายเหตุ : บทความนี้เพื่อใช้สำหรับศึกษาเบื้องต้นเท่านั้น มิได้มีเจตนาในการชี้นำการลงทุนแต่อย่างใด นักลงทุนควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมก่อนตัดสินใจลงทุน และข้อมูลเหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของผลกระทบที่เกิดจาก Forced Sell อาจมีปัจจัยอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม ขึ้นอยู่กับสถานการณ์และบริบทของแต่ละเหตุการณ์

ไม่ว่าสภาวะตลาดจะเป็นอย่างไร สำหรับผู้ที่สนใจ เรียนรู้เทคนิคการจัดสรรเงินลงทุนในสินทรัพย์ต่าง ๆ หลักการสร้างและบริหารพอร์ตลงทุน ตลอดจนเข้าใจวิธีการวัดผลการดำเนินงาน และแนวทางในการปรับพอร์ตลงทุน สามารถเรียนรู้เพิ่มเติมผ่าน e-Learning หลักสูตร “ครบเครื่องเรื่องบริหารพอร์ตลงทุน” ได้ฟรี!!!