Direct Listing อีกทางเลือกการเสนอขาย DR ผ่านตลาดหุ้น

หากเอ่ยถึงการเสนอขายหุ้นของบริษัทต่าง ๆ ที่จะเข้ามาทำการซื้อขายในตลาดหุ้นก็จะต้องทำการเสนอขายด้วยวิธีการเสนอขายหุ้นครั้งแรกของบริษัทให้กับประชาชนทั่วไป หรือเรียกว่า IPO (Initial Public Offering) ซึ่งก็ต้องผ่านกระบวนการและขั้นตอนพอสมควร แต่วันนี้มีการเสนอขายอีกรูปแบบหนึ่งที่เรียกว่า Direct Listing ซึ่งบริษัทสามารถเสนอขายหุ้นโดยตรงให้กับนักลงทุนได้เลย   

Direct Listing คือ กระบวนการนำบริษัทเข้ามาจดทะเบียนในตลาดหุ้นโดยตรง (Direct Listing Process : DLP) หมายความว่า บริษัทสามารถเสนอขายหุ้นให้นักลงทุนได้โดยตรง โดยไม่ต้องผ่านตัวกลาง เช่น ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ (Underwriter) ไม่มีการออกหุ้นใหม่ ไม่ต้องสำรวจปริมาณความต้องการซื้อ ไม่มีราคาจองซื้อ ไม่มีการจัดสรรหุ้นให้ผู้ก่อตั้ง พนักงาน ผู้มีอุปการคุณหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง ทำให้นักลงทุนที่สนใจสามารถเข้ามาซื้อขายได้พร้อมกันในวันแรกของการซื้อขายบนกระดาน ทุกอย่างจึงเป็นไปตามกลไกตลาด อุปสงค์ อุปทาน โดยข้อดีของการเสนอขายหุ้นลักษณะดังกล่าว มีดังนี้

• ประหยัดเวลาเพราะสามารถเสนอขายให้นักลงทุนโดยตรงไม่ต้องผ่านขั้นตอน กระบวนการต่าง ๆ เช่น จัดทำบัญชี จัดหาผู้จัดจำหน่ายหรือวาณิชธนกิจ การประเมินราคา การจัดสรรแบ่งหุ้น หรือการโรดโชว์ ที่นักลงทุนคุ้นเคยกับคำว่า แต่งตัวก่อนเข้าตลาด
• ประหยัดค่าใช้จ่าย เนื่องจากขจัดขั้นตอน กระบวนการต่าง ๆ ทำให้ผู้ต้องการเสนอขายหุ้นประหยัดค่าใช้จ่ายในการดำเนินการได้

โดยบริษัทในต่างประเทศที่เสนอขายแบบ Direct Listing ที่ประสบความสำเร็จ คือ Spotify ผู้ให้บริการสตรีมมิ่งเพลงดิจิทัล พอดแคสต์ และวิดีโอ โดยเริ่มซื้อขายในตลาดหุ้น Nasdaq เมื่อวันที่ 3 เมษายน ปี 2561 โดยมีราคาซื้อขายเริ่มต้น 132 ดอลลาร์สหรัฐ ทันทีที่ตลาดเปิดราคาก็ปรับขึ้นเป็น 165.90 ดอลลาร์สหรัฐ ทำให้บริษัทมีมูลค่าตลาดถึง 29.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ อย่างไรก็ตาม ราคาซื้อขายในระหว่างวันก็มีความผันผวนเป็นอย่างมาก ทำให้วันแรกราคาปิดอยู่ที่ 149.01 ดอลลาร์สหรัฐ

สำหรับตลาดหุ้นไทย ปัจจุบันใบสำคัญแสดงสิทธิอนุพันธ์ (DW) และตราสารแสดงสิทธิการฝากหลักทรัพย์ต่างประเทศ (DR) มีการเสนอขายแบบ Direct Listing จากอดีตที่ก่อนเข้าจดทะเบียนเพื่อซื้อขายในตลาดหุ้น จะเป็นการเสนอขายต่อประชาชนทั่วไป (Public Offering : PO) เท่านั้น ซึ่งทำให้ผู้จองซื้อ DW และ DR มีความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงของราคา (Price Risk) ในช่วงระหว่างวันจองซื้อถึงวันที่สามารถซื้อขายในตลาดหุ้นได้ เนื่องจากราคาหุ้นอ้างอิงหรือหลักทรัพย์อ้างอิงมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

การเสนอขายในรูปแบบ Direct Listing ของ DW และ DR ผู้ออกจะนำ DW และ DR เข้าจดทะเบียนและเสนอขายในตลาดหุ้นโดยตรง ซึ่งในรูปแบบนี้นักลงทุนทุกคนสามารถซื้อขาย DW และ DR จากผู้ออกได้ผ่านระบบการซื้อขายของโบรกเกอร์ (เหมือนการซื้อขายหุ้น) ซึ่งวิธีนี้จะช่วยให้นักลงทุนสามารถเห็นราคาซื้อขายได้ก่อนส่งคำสั่งซื้อขาย ทำให้นักลงทุนมีความคล่องตัวสามารถเลือกซื้อ DW และ DR ในราคาที่ต้องการซื้อได้ และลดความเสี่ยงด้านราคาที่นักลงทุนต้องจองซื้อโดยที่ไม่รู้ราคา ก่อนที่จะต้องลุ้นว่าจะเริ่มเปิดซื้อขายอีกครั้งที่ราคาเท่าไร ทำให้คาดการณ์ได้ว่าจะเห็นการเสนอขาย DR ด้วยวิธีการ Direct Listing มากขึ้น เช่นเดียวกับ DW ที่ปัจจุบันมีการเสนอขายแบบ Direct Listing ทั้งหมด

สำหรับในอนาคต ประเมินว่าจะมีการเสนอขายในรูปแบบ Direct Listing เพิ่มมากขึ้น นับเป็นอีกทางเลือกหนึ่งกับการลงทุนและเข้ากับสถานการณ์การลงทุนที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ดังนั้น นักลงทุนจึงควรศึกษาข้อมูล อัพเดทเทรนด์การลงทุนสม่ำเสมอเพื่อไม่พลาดโอกาสในการลงทุน

หมายเหตุ : บทความนี้เพื่อใช้สำหรับศึกษาเบื้องต้นเท่านั้น มิได้มีเจตนาในการชี้นำการลงทุนแต่อย่างใด นักลงทุนควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมก่อนตัดสินใจลงทุน

สำหรับนักลงทุนมือใหม่และผู้ที่สนใจ เรียนรู้และทำความเข้าใจการลงทุน DR ตลอดจนกลไกการเคลื่อนไหวของราคา วิธีการซื้อขาย และกลยุทธ์การลงทุนใน DR เพื่อกระจายการลงทุน และสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนในหลักทรัพย์ต่างประเทศ สามารถเรียนรู้เพิ่มเติมผ่าน e-Learning หลักสูตร “ลงทุน DR ฉบับมือใหม่” ได้ฟรี!!! >> คลิกที่นี่